به گزارش خبرنگار آهن نیوز؛ روز گذشته در جریان سفر آیت الله رئیسی به سیستان و بلوچستان، با حضور نخست‌وزیر پاکستان نخستین بازارچه مرزی مشترک ایران و پاکستان در مرز «پیشین ـ مند» و همچنین پست و خط جدید تبادل انرژی برق بین ایران و پاکستان افتتاح شد. این اقدامات می‌تواند روند تجارت دو کشور را بهبود و حجم مبادلات دوجانبه را به ویژه در بخش فولاد و معدن افزایش دهد.
جزییات بخش فولاد پاکستان
فولاد بخش مهمی برای اقتصاد پاکستان است که بیش از ۵ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور در ارتباط با آن بوده و برای بیش از ۲۰۰ هزار نفر با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۵ میلیون تن شغل ایجاد می‌کند. با این حال، بحران فعلی بسیاری از شرکت‌های فولادی را مجبور به کاهش تولید یا حتی تعطیلی فعالیت‌های خود کرده است. اگر فولاد نباشد، حدود ۷.۵ میلیون شغل این کشور در خطر است و احتمال تعطیلی سیمان و کلیه صنایع مرتبط با بخش ساختمانی وجود دارد. از همین روی؛ تولید فولاد پاکستان احتمالا در سال آینده بیش از ۵۰ درصد کاهش یابد و عواقب ویرانگری برای اقتصاد و مردم عادی داشته باشد.
تولیدکنندگان فولاد پاکستان سرمایه گذاری قابل توجهی را برای گسترش ظرفیت عملیاتی و ارتقای کیفیت محصول داشته‌اند که به دلیل افزایش مداوم تقاضای داخلی است. این صنعت از مرحله رکودی که با بسته شدن فعالیت کارخانه‌های فولاد پاکستان در سال مالی ۲۰۱۵ آغاز شد، بهبود یافت و رشد دلگرم‌کننده‌ای بیش از ۲۰ درصدی سالانه را داشته است.
محصولات فولادی به طور کلی به چهار دسته کلی طبقه بندی می‌شوند: محصولات فولادی بلند، محصولات فولادی تخت مانند کویل‌های نورد گرم (HRC)، کویل‌های نورد سرد (CRC) و کویل‌های گالوانیزه گرم (HDGC). در مجموع، تولیدکنندگان داخلی به ترتیب حدود ۵۰ و ۶۰ درصد از کل تقاضای داخلی را برای گالوانیزه و CRC تامین می‌کنند. واردات بالا، حتی پس از رکورد تولید داخلی نشان دهنده تقاضای بالا برای محصولات فولادی است.
در سمت تقاضای فولاد پاکستان، چهار عامل مهم وجود دارد. نخست؛ بخش مشتری پویا برای کالاهای فولادی در خودروسازی، دفاع، بخش‌های حمل و نقل و لوازم خانگی. دوم، افزایش فعالیت‌های صنعتی کلی فضای بیشتری ایجاد کرده است، زیرا بیشتر صنایع وابسته به ساخت‌وساز و سرمایه‌گذاری دارند. سوم، افزایش جمعیت باعث کمبود مسکن شده و پروژه‌های مسکن خصوصی در حال آماده شدن برای جبران این کمبود هستند. چهارم، هزینه‌های عمومی بالاتر و تعهدات زیرساختی مرتبط با کریدور اقتصادی چین و پاکستان (CPEC) باعث افزایش تقاضا برای فولاد می‌شود. در آینده، این چهار تحول به افزایش تقاضای کلی برای فولاد منجر می‌شود.
از طرف عرضه، تولیدکنندگان داخلی با رقابت سختی با محصولات نهایی وارداتی، به ویژه از چین روبرو هستند. محصولات وارداتی که هم از نظر قیمت و هم از نظر کیفیت رقابتی هستند، به ویژه بر فروش بازیگران کوچک داخلی تأثیر می‌گذارد. این تعامل مطلوب بین پویایی تقاضا و عرضه، صنعت داخلی را برای سرمایه گذاری در توسعه ظرفیت و تنوع محصول ترغیب کرده است. به عنوان مثال، اینترنشنال استیل، ظرفیت CRC خود را از ۲۵۰۰۰۰ به ۵۵۰۰۰۰ افزایش داد.
اهمیت صنعت فولاد به دلیل اهمیت آن در اقتصاد عمدتاً در پروژه‌های ساختمانی، زیرساخت‌ها و توسعه صنعتی قابل چشم پوشی نیست. فولاد پاکستان ۲۰ بازیگر اصلی در بخش سازمان یافته دارد که ۸۰ درصد از کل سهم بازار را تشکیل می‌دهد. علیرغم سهم قابل توجهی در ظرفیت تولید فولاد داخلی، این صنعت همچنان از پیشرفت مطلوب عقب مانده است. صنعت فولاد پاکستان بر پایه صنعت کارآمد مدرن توسعه نیافته و به سطح رقابت بین المللی نرسیده است. با گذشت زمان، این کشور با تحولات سیاسی، افزایش هزینه و کمبود آب و برق، موانع واردات، عدم اتخاذ سیاست و ساختار نظارتی مواجه شده است. بنابراین، رفع نواقص موجود برای ارتقای ظرفیت تولید داخلی و افزایش بهره وری ضروری است.
فرصت بازار پاکستان برای ایران
در سال ۲۰۲۱، حدود ۲۵ درصد از مصرف جهانی فولاد از طریق صادرات و واردات تامین شد. چین بزرگترین صادرکننده و ایالات متحده بزرگترین واردکننده فولاد به صورت ناخالص باقی ماندند. در این میان، تقاضای سالانه محصولات فولادی پاکستان در سال مالی ۲۲ حدود ۱۳.۵ میلیون تن بود. تقریبا ۷۳ درصد از نیاز کشور از طریق تولید داخلی و بقیه از طریق واردات تامین می‌شود.
عمده‌ترین ماده خام مورد استفاده در صنعت فولاد قراضه آهن بوده که پاکستان واردکننده آهن خام و قراضه فولاد است. اگرچه این کشور سالانه حدود یک میلیون تن سنگ آهن تولید کرده، اما پاکستان برای تامین تقاضای صنعت، فولاد نهایی وارد می‌کند. کشور ایران شامل کارخانجات آهن و فولاد زیادی بوده و یکی از محصولات صادراتی ایران به کشورهای دیگر است. پاکستان نیز وارد کننده این محصولات از ایران به کشور خود است.
بنابر داده‌های فوق، بازار پاکستان در زمینه صادرات انواع محصولات صادراتی از فرصت بی‌نظیری برخوردار است. این کشور سالانه بیش از یک میلیارد دلار محصولات فولادی از چین وارد می‌کند که تقریبا برابر کل صادرات ایران به پاکستان است. باید توجه داشت که استان‌های مرکزی و جنوبی مانند اصفهان و کرمان به عنوان یکی از قطب‌های تولید فولاد کشور باید به صادرات این محصول و مشتقات آن به پاکستان توجه جدی داشته باشد.
همچنین ایران در حال حاضر به عنوان یکی از تامین کنندگان سنگ آهن پاکستان شناخته می‌شود که از سال گذشته این روند آغاز شد. البته به گفته سید رضا فاطمی امین، وزیر صمت پیشین، ذخایر سنگ آهن ایران نیز تا ۱۵ سال دیگر تمام می‌شود پس باید به سمت استخراج سنگ آهن در پاکستان و افغانستان رفت.
همچنین صادرات میلگرد به پاکستان نقطه عطفی در بخش صادرات ایران است و بازار مکمل ایران محسوب می‌گردد، که در ازای صادرات به کشور پاکستان واردات انجام می‌شود؛ اما نکته قابل توجه این است که حجم صادرات به نسبت واردات خیلی بالاتر است. بیشترین کالاهای صادراتی بعد از میلگرد، آهن و سوخت به کشور پاکستان است.
با توجه به همکاری جدید این کشور با شرکت‌های بزرگ ژاپنی تولیدکننده خودرو باید شاهد افزایش نیاز محصولات فولادی تخت در سالی‌های آتی باشیم. طی سه سال اخیر کشورهای چین، ژاپن و کره جنوبی به ترتیب ۶۷، ۱۶ و ۴ درصد از بازار محصولات تخت پاکستان را به خود اختصاص داده‌اند.
در مجوع، بازار پاکستان در حوزه فولاد و معدن از ظرفیت بالایی برخوردار است که برقراری تجارت ترجیحی بین دو کشور می‌تواند بستر معاملات را فراهم و هدف گذاری تجارت سالانه ۵ میلیارد دلاری را محقق کند.
انتهای پیام/
نظر شما