چالشهای پنهان اکتشافات معدنی؛ از ضعف فناوری تا نبود شفافیت پهنهها
با وجود آنکه ایران از گستره قابلتوجه پهنههای معدنی و ظرفیتهای برجسته زمینشناسی برخوردار است، توسعه اکتشافات همچنان زیر سایه مجموعهای از موانع کمتر دیدهشده قرار دارد؛ موانعی که به گفته آرمان خالقی، دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت ایران، بهطور مستقیم بر روند علمی و پایدار اکتشافات تأثیر میگذارند.
به گزارش آهننیوز،طی سالهای اخیر بخش معدن بهعنوان یکی از محورهای اصلی رشد اقتصادی و جایگزینی درآمدهای نفتی مورد توجه قرار گرفته است. کارشناسان معتقدند تنوع مواد معدنی و وسعت پهنههای کشور میتواند ایران را به بازیگری مهم در زنجیره ارزش صنایع معدنی تبدیل کند؛ اما مسیر توسعه اکتشافات همچنان با چالشهای ساختاری و فناورانه روبهرو است.
نقشههای غیرشفاف و روندهای اداری پیچیده
خالقی با اشاره به نبود شفافیت در اطلاعات پهنهها، تأکید میکند:
«سرمایهگذار باید بتواند با ثبت مختصات محدوده موردنظر روی نقشههای ماهوارهای، بلافاصله از وضعیت حقوقی و مالکیتی زمین مطلع شود. این روند نه پیچیده است و نه زمانبر؛ تنها به اراده اجرایی نیاز دارد.»
او تأکید میکند که نقشههای پهنههای آزاد و غیرآزاد باید کاملاً شفاف، بهروز و در دسترس باشند تا بلاتکلیفی سرمایهگذاران برطرف شود. وی همچنین ایجاد «پنجره واحد معدن» را راهکاری عملی برای کاهش پراکندگی تصمیمگیری و سرعت بخشیدن به صدور مجوزها میداند.
فناوریهای نوین؛ حلقه مفقوده اکتشافات
دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت ایران میگوید یکی از جدیترین چالشهای کشور در حوزه معدن، فقدان فناوریهای نوین اکتشاف است.
او توضیح میدهد:
«برای ارتقای فناوری، نیازمند همکاری با شرکتها و دانشگاههای بینالمللی هستیم. تحریمها انتقال فناوری را دشوار کردهاند، اما میتوان از ظرفیت متخصصان آموزشدیده خارج از کشور و توسعه همکاری با کشورهایی مانند روسیه، چین و دیگر کشورهای معدنی استفاده کرد.»
خالقی همچنین نقش شرکتهای دانشبنیان داخلی را در توسعه فناوریهای بومی بسیار مهم ارزیابی میکند.
ملاحظات محیطزیستی؛ از ضرورت تا اجرای ناقص
خالقی ماهیت معدنکاری را همراه با تغییرات زیستمحیطی میداند اما میگوید شدت این تغییرات قابل مدیریت است:
«در مرحله بهرهبرداری، آسیب محیطزیستی اجتنابناپذیر است، اما با طراحی دقیق، اقدامات حفاظتی و بازسازی پس از پایان فعالیت میتوان اثرات را کنترل کرد.»
او بر ضرورت انجام مطالعات جامع محیطزیستی برای هر پروژه تاکید میکند؛ مطالعاتی شامل بررسی اثرات بر پوشش گیاهی، حیات وحش و منابع آب و تدوین برنامه مشخص برای اقدامات جبرانی.
نتیجهگیری
مجموعه چالشهایی که خالقی به آن اشاره میکند—از ضعف تکنولوژی و محدودیتهای ناشی از تحریمها گرفته تا نبود شفافیت و ناهماهنگی نهادی—نشان میدهد که توسعه پایدار اکتشافات معدنی در ایران بیش از هرچیز نیازمند اصلاح ساختارها، شفافسازی و جهش فناورانه است.
انتهای خبر/ص
اشتراکگذاری
ارسال نظر
نظرات
هنوز نظری برای این مطلب ثبت نشده است.