بحران زیست‌محیطی در بزرگ‌ترین معدن سنگ‌آهن همدان؛
انفجارهای فراتر از حد مجاز صدای روستاییان را درآورد
معدن سنگ‌آهن باباعلی به عنوان بزرگ‌ترین معدن مگنتی استان همدان، در منطقه حفاظت‌شده آلمابلاغ و در نزدیکی روستاهای باباعلی و همه‌کسی شهرستان بهار واقع شده است؛ معدنی که با وجود نقش اقتصادی در تأمین مواد اولیه فولاد کشور، این روزها به‌دلیل تخریب زیست‌محیطی و انفجارهای شدید، موجب نارضایتی شدید اهالی منطقه شده است.
به گزارش آهن نیوز، پروانه بهره‌برداری این معدن نخستین‌بار در سال ۱۳۷۰ با سقف ۱۰۰ هزار تن صادر شد و از سال ۱۳۹۲ تا سقف ۶۰۰ هزار تن افزایش یافت. این معدن با مساحت ۳۷۵۰ هکتار، تاکنون حدود ۱۴۰ هکتار از اراضی ملی منطقه را تخریب کرده است.
تخریب بندهای آبخیزداری و آلودگی صوتی
به گفته کارشناسان، فعالیت‌های معدنی بدون رعایت ضوابط زیست‌محیطی باعث از بین رفتن بندها و سازه‌های آبخیزداری، آلودگی صوتی ناشی از انفجارهای مکرر و تخریب پوشش گیاهی و مراتع شده است. همچنین عبور ماشین‌آلات سنگین از مسیرهای روستایی موجب تخریب جاده‌ها و زیرساخت‌ها شده است.
در روزهای اخیر، شدت انفجارهای فراتر از حد مجاز در معدن موجب آسیب به منازل روستایی و افزایش نگرانی مردم شده است.
محیط‌زیست: بخشی از آلودگی‌ها قابل پیشگیری است
جعفر زهره‌وند، مدیر اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان بهار، در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: «در فرآیند برداشت مواد معدنی، بخشی از تخریب‌ها اجتناب‌ناپذیر است، اما برخی آلودگی‌ها مانند آلودگی صوتی قابل پیشگیری‌اند و معدن باید در جهت کاهش آن اقدام کند.»
وی افزود: «مواد ناریه تحویلی به معدن از لحاظ ترکیب شیمیایی یکنواخت نبوده و همین امر باعث بروز انفجارهای شدیدتر شده است. همچنین لازم است هنگام وزش باد به سمت روستاها از انجام انفجار خودداری شود تا گردوخاک و صدای ناشی از آن موجب اذیت اهالی نشود.»
منابع طبیعی: خلأ قانونی مانع نظارت شده است
مهدی محمدی، مدیر اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان بهار نیز با اشاره به مشکلات قانونی گفت: «این معدن در دهه ۷۰ مجوز گرفته و بر اساس قانون قدیمی، معادن طبقه دو نیازی به استعلام از منابع طبیعی نداشتند. همین خلأ قانونی موجب شده تا نتوانیم به‌طور مؤثر با تخریب اراضی ملی مقابله کنیم.»
وی افزود: «در حال حاضر، ۱۴۰ هکتار از اراضی ملی تخریب شده و باطله‌های معدنی باعث رسوب بندهای آبخیزداری شده‌اند. با هر بار بارندگی، خاک و رسوبات به پایین‌دست منتقل می‌شود و این بندها عملاً از کار افتاده‌اند.»
صمت: پیمانکار باید پاسخگوی خسارات باشد
محمد عقیقی‌شریف، رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان بهار نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما اظهار کرد: «انفجارهای اخیر معدن باباعلی از حد مجاز بالاتر بوده و پیمانکار موظف به پاسخگویی در قبال خسارت‌های ایجادشده است. اهالی آسیب‌دیده می‌توانند از طریق مراجع قضایی طرح دعوی کنند.»
وی با تأکید بر اینکه «تولید ضروری است، اما حسن همجواری باید رعایت شود»، افزود: «در صورتی که خسارت به منازل یا زیرساخت‌های روستایی وارد شده باشد، بر اساس نظر کارشناسی دادگستری، معدن ملزم به پرداخت غرامت خواهد بود.»
عقیقی‌شریف همچنین خاطرنشان کرد: «هرچند این معدن در گذشته اقداماتی مانند آسفالت جاده، درختکاری و ارائه خدمات درمانی انجام داده، اما در صورت بروز آسیب به محیط یا اهالی، بر اساس قانون معادن کشور باید پاسخگو باشد.»
جمع‌بندی
معدن سنگ‌آهن باباعلی، با وجود نقش مهمش در اشتغال‌زایی و تأمین مواد اولیه فولاد کشور، اکنون در نقطه‌ای حساس قرار گرفته است. ادامه فعالیت بدون کنترل زیست‌محیطی، تخریب اراضی ملی و نارضایتی مردم روستاهای مجاور، زنگ خطری جدی برای پایداری توسعه در منطقه آلمابلاغ محسوب می‌شود.
به نظر می‌رسد تا زمانی که خلأهای قانونی در مجوزدهی معادن برطرف نشود و نظارت‌های بین‌بخشی تقویت نگردد، معادن مشابه نیز می‌توانند سرنوشتی چون باباعلی پیدا کنند.
انتهای خبر/ص
اشتراک‌گذاری
ارسال نظر
نظرات
هنوز نظری برای این مطلب ثبت نشده است.