به گزارش خبرنگار آهن نیوز؛ براساس برخی برآوردها میزان حجم تجارت جهانی تا  دو دهه آینده دو برابر می شود، از همین روی کشورهای بزرگ مانند ایالات متحده، روسیه و چین و همچنین قدرت‌های میانی مانند ترکیه، هند و ایران به دنبال تقویت زیرساخت‌های ترانزیتی برای بهره برداری از مزایای آن هستند. طبیعتا در این شرایط میزان توسعه یافتگی و حضور در این کریدورها و شقوق ترانزیتی نقش مهمی در تولید و صادرات مواد معدنی و زنجیره تولید فولاد دارد. مطالعات نشان می‌دهد که کریدورهای استراتژیک مانند شمال-جنوب می‌توانند دسترسی به معادن کنونی و آینده را بهبود بخشند و خطر اختلال در عرضه مواد خام حیاتی برای کشورهای اتحادیه اروپا را کاهش دهند.

اهمیت کریدورهای ترانزیتی بر بخش استخراج

بدون تردید کشورها برای تکمیل زنجیره تامین خود در همه بخش‌های اقتصادی از جمله فولاد به یکدیگر نیاز دارند که توسعه شقوق ارتباطی نقش بسزایی در تسهیل این فرآیند دارد. ایران از جمله کشورهای مهم در حوزه معدن است که البته هنوز سهم آن در تولید ناخالص داخلی کشور به اندازه‌ای نیست که مایه مباهات باشد. یکی از موانع اصلی در این راستا، مقاومت مردمی بومی و گاها مشکلات محیط زیستی است، از همین روی بخش خصوصی ایران در سال‌های اخیر پیشنهاد ورود به معادن فراسرزمینی مانند افغانستان، قزاقستان و اقلیم کردستان را داده است. باید توجه داشت که ایران به عنوان یکی از پیشگامان توسعه بخش معدن در خاورمیانه می‌تواند در کمک به کشورهای همسایه کمک کند.

از سوی دیگر این احتمال مطرح می‌شود که در سال‌های آینده ایران با کمبود سنگ آهن مواجه خواهد شد که در تولید محصولات فولادی کشور نقش مهمی دارد. برای نمونه همکاری با کشور افغانستان که در این زمینه غنی است، می‌تواند این مشکل کشور را برطرف کند که البته آن نیز مستلزم وجود ارتباطات ریلی است. هرچند که سال گذشته راه آهن خواف-هرات تاحدودی می‌تواند این مشکل را برطرف کند که نیز می‌تواند به کریدور ترانس-افغان در مزار شریف متصل شود. این کریدور کشور ازبکستان را به بنادر پاکستان از طریق افغانستان وصل می‌کند، که در این میان یکی از اهداف کابل از آن صادرات مواد معدنی خود و رهایی از فقر فزاینده است.

یکی دیگر از کشورهای مهم در حوزه تولید سنگ آهن کشور قزاقستان است که دو کشور از طریق راه آهن قزاقستان-ترکمنستان- ایران به یکدیگر متصل می‌شوند. همچنین شاخه شرقی کریدور شمال-جنوب نیز میتواند دو کشور را به هم وصل کند. بر اساس پایگاه داده معدن گلوبال دیتا، پنج معدن بزرگ سنگ آهن از نظر تولید قزاقستان عبارتند از ۱. معدن سوکولوفسکی که معدن سطحی و زیرزمینی است که در کوستانای واقع شده است. این معدن در سال ۲۰۲۰ حدود ۷.۵۲۱ MTPA سنگ آهن تولید کرده و تا سال ۲۰۳۸ کار خواهد کرد. ۲. معدن کاچارسکی، که در کوستانای واقع شده است. این معدن سطحی حدود ۶.۸۵۶ MTPA سنگ آهن در سال ۲۰۲۰ تولید کرد و تا سال ۲۰۳۸ فعالیت خواهد کرد.

۳. معدن سنگ آهن Sarbaisky نیز در کوستانای واقع شده و حدود ۶.۴۱۸ MTPA سنگ آهن در سال ۲۰۲۰ تولید کرد و تا سال ۲۰۳۸ کار خواهد کرد. ۴. معدن Korzhinkolskoye نیز یک معدن سطحی واقع در کوستانای است. این معدن در سال ۲۰۲۰ حدود ۲۰۰۱ MTPA سنگ آهن تولید و تا سال ۲۰۳۸ کار خواهد کرد. ۵. معدن آتاسو که متعلق به آرسلومتال و واقع در کاراگاندی است. این معدن در سال ۲۰۲۰ حدود ۱.۳ MTPA سنگ آهن تولید کرد و تا سال ۲۰۲۹ کار خواهد کرد.

همچنین از سال جاری کشور جمهوری آذربایجان استخراج سنگ آهن از معدن «داشکسن» را آغاز کرده است و همچنین برنامه ریزی شده که تولید مواد خام سنگ آهن در سال ۲۰۲۴ آغاز و این کشور را تبدیل به صادرکننده آن کند. حجم کل سنگ معدنی بالقوه قابل استفاده و کارآمد اقتصادی در کانسار دشکسن متعلق به شرکت آذرگلد آذربایجان ۵۹۷۰۰۰ اونس است. این شرکت همچنین می‌تواند تولید محصولات فولادی تخت را در آذربایجان آغاز کند که تا سال ۲۰۳۵ به تولید ناخالص داخلی حدود ۶.۸ میلیارد منات (۴ میلیارد دلار) کمک خواهد کرد. در این زمینه نیز ایجاد کریدور شمال-جنوب  و اتصال ریلی دو کشور بستر مهمی در اتصال معادن دو کشور فراهم می‌کند.

در مجموع موارد فوق نشان می‌دهد که موفقیت سرمایه گذاری ایران در معادن فراسرزمینی یا همکاری معادن با همسایگان در گرو توسعه کریدورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای است. حتی ایران در سایه این همکاری‌ها میتواند در چارچوب کنسرسیوم با کشورهای مهمی معدنی مانند چین همکاری کند که یکی از مهمترین کشورهای در بحث ایجاد کریدور است که نمونه بارز آن ابتکار کمربند و جاده یا BRI است.

انتهای پیام/