به گزارش خبرنگار آهن نیوز؛ بزرگترین تولیدکننده سنگ آهن اروپا، LKAB سوئد، قصد دارد در دو دهه آینده تقریباً ۴۰ میلیارد یورو در تولید فولاد بدون آلاینده سرمایه گذاری کند. LKAB به همراه Vattenfall و SSAB پشت پروژه HYBRIT هستند که قصد دارد صنعت فولاد سوئد را بدون سوخت‌های فسیلی توسعه دهد. آنها از هیدروژن به جای زغال سنگ به عنوان «عامل کاهنده» برای حذف اکسیژن از سنگ آهن استفاده خواهند کرد. هزینه تولید هیدروژن باید با تعهد آنها به ساخت در مقیاس مناسب کاهش یابد. این خبر بسیار خوبی برای هر بخش دیگری بوده که امیدوار است از هیدروژن استفاده کند. تولیذکنندگان سوئد انتظار دارند که تولید فولاد آنها بدون یارانه‌ها اتحادیه اروپا رقابتی باشد. این پروژه می‌تواند نمونه‌ای برای فولادسازان در سراسر جهان باشد که فولاد بدون کربن حتی می‌تواند کاهش هزینه‌های انرژی خورشیدی را نتیجه دهد.

اعلام بزرگترین تولیدکننده سنگ آهن اروپا، LKAB، احتمالا جزییات فنی هست که فقط برای متالورژیست‌ها و متخصصان فولاد مرتبط است. با این حال، برنامه این شرکت برای سرمایه گذاری تا ۴۰۰ میلیارد کرون (۴۶ میلیارد دلار آمریکا) طی ۱۵ تا ۲۰ سال آینده برای گسترش فرآیند آهن بدون آلاینده که در شمال سوئد به صورت آزمایشی اجرا می‌شود، خبر بزرگی برای سوئد، صنعت فولاد جهانی و نسل‌های آینده در سراسر جهان است. از دیدگاه تغییرات اقلیمی، فولادسازی یکی از بخش‌های «سخت کاهش» در نظر گرفته می‌شود. با توجه به اینکه، این صنعت مستقیماً سهم ۷ درصدی از کل انتشار گازهای گلخانه‌ای در جهان را دارد، نادیده گرفتن آن غیرممکن است. اما بر خلاف سایر حوزه‌ها- مانند خودروها یا تولید برق - راه‌حل‌های فنی برای جایگزینی روش‌های مرسوم یا بسیار گران یا ناشناخته به نظر می‌رسند. با این حال، این دیدگاه به سرعت در طول چند سال تغییر و صنعت سوئد نقشی اساسی در این تغییر ایفا کرده است.

پروژه HYBRIT

در سال ۲۰۱۶، پروژه HYBRIT به عنوان یک سرمایه گذاری مشترک بین شرکت واتن فال، تولیدکننده سنگ آهن LKAB و سازنده فولاد SSAB راه اندازی شد. هر دو Vattenfall و LKAB متعلق به دولت سوئد هستند، اما SSAB در سال ۱۹۹۴ خصوصی شد. با نگاه به آینده و با افزایش فشار مشتریان، سرمایه گذاران و سیاست گذاران برای پایبندی به توافقنامه پاریس، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای یک عنصر حیاتی برای حفظ رقابت پذیری است. فرآیندی که HYBRIT در حال حاضر به صورت آزمایشی در شهر کوچک لولئو در شمال سوئد اجرا می‌کند کلید کاهش آلایندگی فولادسازی را دارد. با استفاده از هیدروژن به جای زغال سنگ به عنوان یک عامل کاهش - برای حذف اکسیژن از آهن در سنگ آهن - حیاتی‌ترین مرحله در زنجیره ارزش فولاد عملاً عاری از انتشار کربن می‌شود. این کارخانه‌های فولادی می‌توانند کوره بلندهای آلاینده را با فرآیندی جایگزین کنند که به جای CO۲ بخار آب منتشر می‌کند.

در ۲۳ نوامبر ۲۰۲۱، LKAB اعلام کرد که قصد دارد در زنجیره تامین فولاد ادغام شود و با استفاده از فرآیند HYBRIT، تولید "آهن اسفنجی" را به عنوان محصولی با ارزش افزوده از محصول گندله فعلی خود آغاز کند. این محور در استراتژی کسب و کار اهمیت عمده‌ای برای صنعت فولاد جهانی دارد. سه دلیل وجود دارد که اعلام LKAB یک خبر بزرگ برای صنعت فولاد جهانی و همچنین اقتصاد به طور کلی است:

  - LKAB به تنهایی به کاهش گازهای گلخانه‌ای که معادل بیش از ۵۰ درصد از کل در سوئد است، کمک خواهد کرد و نیاز به کوره‌های بلند را که بسیاری از آنها در کشورهای دیگر واقع شده‌اند را برطرف خواهد کرد.

    -هیدروژن مورد نیاز به طور قابل توجهی به کاهش هزینه این سوخت بدون کربن کمک می‌کند و می‌تواند در مورد انتشار گازهای گلخانه‌ای در سایر بخش‌ها مانند حمل و نقل هوایی یا کشتیرانی کمک کند.

  در حالی که آزمایشات فرآیند هنوز در حال انجام است (این کارخانه آزمایشی آهن اسفنجی تولید می‌کند) اطمینان حاصل شده توسط این اعلام هرگونه سوال در مورد اینکه آیا این فناوری از نظر تجاری مقیاس پذیر خواهد بود یا خیر؟ را برطرف می‌کند.

پیامدها برای صنعت جهانی فولاد

سوئد اقتصاد کوچکی هست که در حال حاضر منبع انرژی نسبتاً پاکی دارد. با این حال، استراتژی اعلام شده LKAB برای ادغام در طول زمان در فولادسازی اولیه، نه تنها هزاران شغل را با رقابت درازمدت تضمین می‌کند، بلکه مقادیر نامتناسب گازهای گلخانه‌ای را نیز کاهش می‌دهد. به سوئد این امکان را می‌دهد که به طور قابل توجهی بالاتر از وزن خود نقش داشته باشد. مجموع تولید ۲۷ میلیون تنی محصولات سنگ آهن LKAB معادل ۱۸ میلیون تن فولاد خام است. اگر این فولاد در کوره‌های بلند معمولی تولید می‌شد، منجر به انتشار ۲۸ میلیون تن CO ۲ می‌شد که بیش از ۵۰ درصد از کل ۵۲ میلیون تنی معادل CO ۲ سوئد است.

تولید فولاد تنها یکی از کاربردهای بالقوه هیدروژن است. در واقع، سایر بخش‌هایی که از نظر فنی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای با چالش مواجه هستند، احتمالاً باید بر هیدروژن ارزان قیمت تکیه کنند. امروزه هزینه هیدروژن برای کامیون‌ها یا اتوبوس‌های پیل سوختی و همچنین استفاده از هیدروژن (یا آمونیاک) به عنوان سوخت حمل و نقل هوایی یا دریایی، بسیار بالاست. با این حال، انتظار می‌رود که هزینه‌ها با به کارگیری فناوری کاهش یابد.

ظرفیت آهن اسفنجی که LKAB می‌تواند ایجاد کند معادل نیم میلیون خودروی پیل سوختی بزرگ است که گامی مهم به سوی «اقتصاد هیدروژنی» پیش بینی شده توسط کمیسیون اروپا است. تولید هیدروژن می‌تواند به ظرفیت ۱۰ گیگاوات الکترولیز نیاز داشته باشد که یک چهارم کل هدف اتحادیه اروپا برای سال ۲۰۳۰ است.

بلندپروازی LKAB برای ساخت کارخانه آهن اسفنجی در اوایل سال ۲۰۲۷، تنها یک سال پس از برنامه ریزی SSAB برای بازنشستگی کوره بلند خود در  «اوکسه‌لوسوند»، از نظر اعتماد به فناوری که سرمایه گذاری مشترک قبلا ایجاد کرده، گویای اعتماد به نفس بالایی است. علاوه بر این، گوران پرسون، رئیس هیئت مدیره و نخست وزیر سابق سوئد، ادعا می‌کند که سرمایه گذاری‌ها بدون هیچ گونه حمایت دولتی انجام می‌شود. LKAB همچنین یک شرکت واحد راه اندازی می‌کند تا ظرفیت DRI (آهن اسفنجی) خود را به میزان سالانه ۳۰ درصد در طی ۲۰ سال افزایش دهد و تردیدها در مورد عملکرد این فناوری کاهش دهد.

تصویر جهانی فولاد

در تصویر کلی، در حالی که این تصمیم سوئد گامی مهم به سمت صنعت فولاد بدون کربن است، تاثیر آن کمتر از ۱ درصد در آلایندگی صنعت فولاد جهانی است. اما با توجه به مقیاس سرمایه گذاری در کوره‌های بلند موجود، انتظار اینکه کل صنعت فولاد برای پذیرش این فناوری جدید استقبال کند، غیرواقعی است، البته سایر شرکت‌های سنگ آهن می‌توانند ادغام آینده LKAB را تکرار کنند. منابع اصلی سنگ آهن در جهان مانند استرالیا، آفریقای جنوبی و آمریکای لاتین، به انرژی تجدیدپذیر بسیار ارزان‌تری نسبت به سوئد دسترسی دارند و این باعث تولید محصول رقابتی‌تری شود. در واقع در این کشورها فولاد بدون کربن میتواند کاملا بدون یارانه با کوره بلند رقابت کند.

تصمیم LKAB به‌عنوان یک الگو برای نوعی تفکر کل سیستم عمل می‌کند که در اقتصاد جهانی برای تمایز رشد اقتصادی از انتشار گازهای گلخانه‌ای لازم است. اقدام جسورانه هم فرصت‌های جدیدی ایجاد و هم چالش‌های اساسی جدید را آشکار می‌کند. به عنوان مثال، افزودن ۱۰ گیگاوات (GW) بار، با توجه به ظرفیت کل تولید نصب شده فعلی سوئد یعنی ۴۰ گیگاوات، نیاز به سرمایه گذاری قابل توجهی در ظرفیت تولید تجدیدپذیر و زیرساخت شبکه دارد. اما برای شرکت‌های آب و برق، این فرصت برای دستیابی به یک سیستم برق با انتشار صفر، شرایط مناسبی را فراهم می‌کند، چون سرمایه‌گذاری در بازار رو به رشد بسیار آسان‌تر از تقاضای راکد است.

 همچنین موضع انجمن فولاد سوئد، مبنی بر اینکه ۲۰ تا ۳۰ سال طول می‌کشد تا این فناوری بتواند در تولیدات صنعتی در مقیاس بزرگ معرفی شود، اندکی محافظه کارانه است. انجمن جهانی فولاد تقریباً در مورد فرصت کاهش مبتنی بر هیدروژن و سایر فناوری‌های جایگزین سکوت کرده است. اما انجمن‌های صنعتی به آن اذعان داشته باشند یا نه، گلوله برفی از دامنه‌های کوه‌های سوئد شروع به فرود آمدن کرده و این بهمن صنعت فولاد جهانی را دربر می‌گیرد.

پایان پیام/ ف