در حالی که بازار فولاد کشور زیر فشار رکود ساخت‌وساز و افت تقاضا نفس می‌کشد، اتفاقی عجیب در زیرپوست بازار میلگرد در حال وقوع است: برخی از تولیدکنندگان که روزگاری روی تابلوهای تولید افتخار می‌کردند، حالا خود به دلالانی بدل شده‌اند که با خرید اعتباری از کارخانه‌های دیگر، میلگرد را زیر قیمت رسمی می‌فروشند تا نقدینگی آزاد کنند.

مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان و نایب رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران به آسیب‌هایی که ناترازی انرژی به صنعت فولاد کشور وارد آورده اشاره کرد و گفت: با وجود مذاکراتی که در روزهای پایانی سال ۱۴۰۳ با وزارت نیرو داشتیم، مبنی بر اینکه در فصل بهار کمترین ناترازی انرژی اتفاق نیفتد اما در فروردین ماه ۱۵روز محدودیت برق رخ داد و به صورت بی‌سابقه‌ای تشدید شد.

در حالی که صنعت فولاد به‌عنوان ستون اصلی اقتصاد غیرنفتی کشور شناخته می‌شود، بحران تأمین انرژی و ناترازی شدید در شبکه برق، این صنعت را با چالشی بی‌سابقه روبرو کرده است. رضا شهرستانی، عضو هیئت رئیسه انجمن فولاد، از زیان‌های سنگین شرکت‌ها، کاهش شدید تولید، و بی‌توجهی دولت‌ها به هشدارها و راهکارهای کارشناسی خبر داد؛ وضعیتی که می‌تواند اهداف کلان توسعه صنعتی کشور را به بن‌بست بکشاند.

در آستانه هفته جهانی محیط زیست، مدیرعامل شرکت فولاد کاوه جنوب کیش با انتشار پیامی بر نقش حیاتی صنایع در تحقق توسعه پایدار تأکید کرد و از سرمایه‌گذاری ۸۵ مگاواتی این مجموعه در احداث نیروگاه خورشیدی به‌عنوان نماد تعهد سازمان به محیط زیست خبر داد. جواد حاتمی ضمن تشریح اقدامات محیط‌زیستی این مجتمع بزرگ صنعتی، تأکید کرد: پایداری زیست‌محیطی نه یک انتخاب، بلکه ستون مأموریت سازمانی فولاد کاوه است.

شرکت فولاد اکسین خوزستان با ثبت رکوردهای تازه در تولید ورق‌های خاص و استراتژیک فولادی و انعقاد قراردادهایی به ارزش بیش از ۵,۰۰۰ میلیارد تومان با صنعت نفت، جایگاه خود را به‌عنوان یکی از ستون‌های اصلی صنعت فولاد ایران تثبیت کرد.

در چهار سال گذشته، فولاد خوزستان به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده فولاد کشور، تنها به دلیل قطعی مکرر برق و گاز، بیش از ۲.۵ میلیون تن کاهش تولید داشته و ۱.۳ میلیارد دلار درآمد ارزی را از دست داده است؛ رقمی که اگر نبود، می‌توانست جهشی چشمگیر در صادرات غیرنفتی ایران رقم بزند.

در حالی‌که بازار فولاد کشور با رکود دست‌وپنجه نرم می‌کند، پدیده‌ای نوظهور به بحران قیمتی دامن زده است. فروش حواله‌ای محصولات کارخانه‌ای زیر نرخ رسمی. بررسی‌ها نشان می‌دهد که عرضه اعتباری فولاد در بورس کالا، به ابزاری برای دلالی و نوسان‌سازی تبدیل شده و عملاً قیمت‌گذاری کارخانه‌ها را بی‌اثر کرده است؛ اتفاقی که فعالان بازار آن را عامل اصلی تعطیلی روانی بازار و فروپاشی اعتماد در معاملات آهن می‌دانند.

شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان در سال ۱۴۰۳ با عبور از ظرفیت اسمی تولید گندله، به جایگاه مهمی در تولید پایدار و توسعه زیرساخت‌های معدنی شرق کشور دست یافت. علی‌رغم چالش‌هایی نظیر ناترازی انرژی، کمبود آب، هزینه حمل و ضعف زیرساخت‌های ریلی، این شرکت با اجرای پروژه‌های توسعه‌ای و زیرساختی گسترده، مسیر دستیابی به ظرفیت ۷.۵ میلیون تن کنسانتره و گندله را هموار کرده و آینده‌ای روشن برای تأمین پایدار مواد اولیه صنعت فولاد کشور ترسیم کرده است.

گزارش سالانه سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD) هشدار می‌دهد که تولید مازاد بر ظرفیت در بازار جهانی فولاد تا سال ۲۰۲۷ به رقم بی‌سابقه ۷۲۱ میلیون تن خواهد رسید؛ رقمی که به‌تنهایی از کل تولید کشورهای عضو این سازمان در سال ۲۰۲۴ فراتر می‌رود، و بازار، اشتغال و تلاش‌ها برای کربن‌زدایی را به‌شدت تهدید می‌کند.

در حالی که قطعی‌های برق در فصل تابستان به دغدغه‌ای جدی برای صنایع کشور بدل شده، مجید لقایی مدیرعامل کارخانه فولاد خرم‌آباد با هشدار نسبت به پیامدهای این خاموشی‌های اجباری گفت: ادامه این روند، تولید را متوقف، هزینه‌ها را افزایش و برند صنعتی ما را با تهدید جدی مواجه می‌کند.