صنعت سیمان زیر سایه بحران انرژی؛ خطر کمبود، گرانی و تعطیلی کارخانه‌ها

 کامل از ظرفیت تولید، کاهش عرضه و افزایش هزینه‌ها می‌شود و نوسان‌های فصلی و منطقه‌ای ممکن است بازار را به سمت آشفتگی بکشاند. برای مواجهه با این بحران، لازم است وزارت صمت، وزارت نفت و دستگاه‌های انرژی کشور همراه با انجمن صنعت سیمان وارد همکاری جدی شوند، تخصیص انرژی پایدار را تضمین کنند، امکان ذخیره‌سازی سوخت را تسهیل نمایند و تدابیر نظارتی به‌منظور کنترل قیمت و تضمین تامین در بازار اجرا کنند.

تغییرات قیمتی و مقررات عرضه

به موجب نامه وزارت صمت و بورس کالا، سهمیه خرید سیمان برای مشتریان خرد بر اساس متوسط خرید ۶ ماهه بازه اول آبان ۱۴۰۳ تا ۳۱ فروردین ۱۴۰۴ تعیین شده و سهمیه برخی خریداران خرد عملا صفر شد که موجب نگرانی از انحصاری شدن بازار سیمان و افزایش قیمت در بازار غیررسمی شد. افزون بر این، اختلاف بین آمارها در بخش تولید و ظرفیت گزارش‌شده و آمار رسمی دولتی نشان می‌دهد که یک ناهماهنگی آماری در صنعت وجود دارد؛ برای مثال، در برخی گزارش‌ها به تولید ۵۹.۳‌میلیون تن سیمان در ۱۰ ماهه کشور اشاره شده است، درحالی‌که مقامات دولتی گاه آمار بسیار بالاتری اعلام کرده‌اند.

سال جاری یکی از بزرگ‌ترین مشکلات صنعت سیمان ایران، ناترازی انرژی بود. قطعی برق، کاهش فشار گاز، محدودیت تامین سوخت و اولویت‌دهی مصرف برق به بخش‌های دیگر صنعتی یا شهری، همگی به کاهش ظرفیت عملیاتی کارخانه‌های سیمان منجر شده‌اند. در تابستان ۱۴۰۳، قطعی برق اثر شدیدی بر عملکرد کوره‌ها گذاشت و در برخی ماه‌ها تا ۷۰درصد کارآیی کوره‌ها کاهش یافته بود. از آنجا که بخش عمده مصرف انرژی در صنعت سیمان به پخت کلینکر و فرآیندهای دمای بالا مربوط است،

محدودیت انرژی به سرعت اثر خود را نشان می‌دهد. مسائل حمل‌ونقل، دسترسی به بازارها و هزینه حمل می‌تواند بخشی از هزینه تمام‌شده سیمان را افزایش دهد. اختلافات منطقه‌ای در توزیع نیز گزارش شده است؛ برخی نقاط با کمبود محلی سیمان مواجه‌ هستند حتی اگر تولید کلی کشور کافی به نظر برسد. قیمت جهانی انرژی و سوخت‌های بین‌المللی ازجمله عوامل بیرونی موثر بر صنعت سیمان است. اگر قیمت گاز، برق یا سوخت بین‌المللی (مازوت، گازوئیل) افزایش یابد، هزینه عملیاتی صنعت سیمان ایران نیز تحت‌تاثیر قرار خواهد گرفت و حاشیه سود کاهش می‌یابد.

رقابت منطقه‌ای و صادراتی از دیگر چالش‌ها در این حوزه به‌حساب می‌آید که بازار سیمان کشورهای همسایه یا کشورهایی با هزینه تولید پایین‌تر ممکن است فشار رقابتی وارد کنند. اگر ایران نتواند قیمت تمام‌شده رقابتی ارائه دهد یا مشکلات انتقال ارزی داشته باشد، بازار صادراتی ممکن است از دست برود. از طرفی نرخ ارز و بی‌ثباتی ارزی می‌تواند هم فرصت و هم تهدید باشد. اگر ارز به نفع صادرکننده تغییر کند، سود صادراتی ممکن است جذاب شود، اما نوسانات می‌تواند بر هزینه مواد وابسته (ماشین‌آلات، قطعات وارداتی) فشار وارد کند. همچنین صنعت سیمان در بازار سهام ایران نیز یکی از صنایع بزرگ است و عملکرد خوب در فروش یا سودآوری می‌تواند توجه سرمایه‌گذاران را به خود جلب کند. در اردیبهشت ۱۴۰۴، ارزش فروش بالا و ثبت رکورد نشان‌دهنده جذابیت موقتی صنعت برای سرمایه‌گذاران بود.

انتهای خبر/ص