در اکثر کشورهای دنیا؛ معادن پس از اتمام فعالیت و پایان ذخیره معدنی بازسازی شده و با تجهیز به مراکز تفسیر میراث گردشگری و خدمت گرفتن مفسرین میراث و راهنمایان ژئوتوریسم به سایت‌هایی برای بازدید گردشگران و برگزاری تورهای زمین‌گردشگری تبدیل می‌شوند.

اما در ایران اگرچه دارای معادنی هستیم که پتانسیل های گردشگری دارد اما این موضوع مغفول مانده و گویا از اهمیت چندانی هم برخوردار نیست.

گفته می شود، بعد از اتمام عملیات معدن­کاری در یک معدن می‌­توان آن ناحیه را به پارک، شهربازی و یا یک منطقه گردشگری تبدیل کرد؛ حتی می­توان با باطله‌­های به جای مانده، شهر سنگی ساخت و یک جاذبه توریستی ایجاد کرد. همچنین، بازدید از معدنی که خاصیت ژئوتوریسمی دارد از بهترین تفریحات جامعه‌­ی گردشگری است. افتتاح سایت­‌های گردشگری در معادن علاوه بر این که بازدیدکنندگان را با ابزار آلات اکتشاف، استخراج و حفاری در معادن آشنا می­‌کند بلکه می­تواند عاملی برای رونمایی از رخنمون­‌های ظاهر شده از دوران باستان، میراث فرهنگی و در نهایت ناشناخته­‌های درون زمین مانند کانی‌­ها و سنگ‌­های گران­بها باشد. همگی این­ها بیانگر قابلیت تبدیل شدن یک معدن به مقصدی برای گردشگری و کسب درآمد پایدار از آن است.

فریبرز مسعودی، رئیس پارک علم و فناوری و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی در گفتگو با آهن نیوز خاطر نشان کرد: از مزایای توریستی کردن معدن‌های در حال بهره‌برداری؛ آشنایی مردم با فرآیندهای معدنی بوده و همین موضوع منجر به توجه بیش از پیش مسئولان معدنی به استانداردها خواهد شد.

وی در پاسخ به این سوال که یک معدن در چه شرایطی می تواند منجر به ایجاد جاذبه‌ های توریستی شود یادآور شد: زمانی که معدن مورد نظر در حال بهره­‌برداری و استخراج بوده و در حالت دوم زمانی که عملیات معدن­کاری و ذخایر آن به اتمام رسیده باشد.

رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه شهید بهشتی با انتقاد بر اطاله ثبت پایان بهره ­برداری معدن ، بیان داشت: مسئله­ بعدی؛ طولانی بودن موضوع تغییر کاربری معادنی است که عملیات معدنی در آن به اتمام رسیده همچنین، اعلام بستن و تعطیل شدن یک معدن، به اندازه سایر فعالیت­‌های معدنی همانند اکتشاف، استخراج و فرآوری مهم بوده و این مرحله گاهی از دو سال تا ده سال زمان بر است.

این کارشناس ارشد در حوزه معادن یاد آور شد: بعد از اتمام عملیات معدن­کاری می­‌توان ناحیه مورد نظر را به پارک، شهربازی و یا یک منطقه گردشگری تبدیل کرد یا حتی می­توان با باطله‌­های بر جای مانده، شهر سنگی ساخته و جاذبه توریستی ایجاد کرد.

وی در پایان با تاکید بر این که در حین عملیات معدن کاری به محیط زیست توجه چندانی نمی شود افزود: این در حالی است که توجه به محیط زیست یا زیبایی اطراف معدن هزینه چندانی به دنبال نداشته و  فقط به تفکر و برنامه­‌ریزی نیاز دارد؛ مثلاً به جای اینکه باطله­‌ها آزادانه در فضا رها شوند به مکانهای مورد نظر برای اجرای برنامه­ بهتری هدایت شوند یا برای استفاده مجدد در مسیر بازیافت قرار گیرند.

انتهای پیام/