به گزارش خبرنگار پایگاه خبری آهن‌نیوز، در چند ماه اخیر علی‌رغم افت قیمت محصولات فولادی چه در بازار آزاد و چه در بورس کالا، تقاضا برای خرید میلگرد با افت زیادی روبه رو بوده این درحالی است که از ابتدای مرداد با تصمیم بازارساز که خرید شمش برای تمامی دارندگان کد بورسی آزاد شد رونق به بازار این محصول بازگشت. همچنین عرضه تیرآهن نیز با تقاضای بالایی همراه بوده و معمولاً ۱۰۰ درصد محصولات عرضه شده مَچ می‌شود. هرچند که به علت محدودیت تقاضای میلگرد میانگین قیمت شمش نیز به علت عدم رقابت در بورس کمی کاهش یافته است.
طبق برآوردها از روند نوسانات قیمت روز آهن، محصولات پایین‌دست زنجیره فولاد هم در رکود به سر می‌برند طوریکه بازار ورق با مشکل جدی تقاضا روبروست تا آنجا که غیر از مبارکه بقیه کارخانه‌ها که مجوز فروش محصول به بازرگان‌ها را یافتند اما بازهم با استقبال روبرو نشد.
در این رابطه جهاندار شکری، فعال صنعت نورد در گفت‌وگو با خبرنگار آهن‌نیوز دلایل این افت تقاضا را تشریح کرد و گفت: بحث اصلی موضوع تیرآهن و میلگرد نیست بلکه کل مقاطع است و دو دلیل برای این شرایط وجود دارد. دلیل اول رکود در بازار و دومین دلیل وجود مازاد تولید در مقایسه با مصرف داخل است.
وی در ادامه به مشکلات به وجود آمده در چند سال گذشته بر اساس آخرین بخشنامه مبنی بر اینکه تولیدکنندگان باید صددرصد تولید خود را در بازار بورس عرضه کنند، اشاره کرد و افزود: طبق این بخشنامه تولیدکننده اگر فروش هم نداشته باشد باید عرضه را انجام دهد. این رویه باعث ایجاد مشکل می‌شود. وقتی در بازار عرضه بالا بوده اما تقاضایی نباشد همین شرایط و مشکلات فعلی به وجود می‌آید. در حال حاضر در بحث میلگرد مازاد مصرف داخل کشور، تولید می‌شود که منجر به اشباع بازار و ایجاد رکود در آن شده است.
شکری در پاسخ به پرسش که آیا این مازاد تولید در بازارهای صادراتی مصرف نمی‌شود؟ بیان کرد: بازار صادراتی هم به دلیل مشکلاتی که هر دقیقه پیش می‌آید، کارکرد درستی ندارد. به عنوان مثال در سال جاری در قیمت ارز سامانه و نیمایی و ارز آزاد حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد تفاوت وجود داشته و صادرکنندگان نمی‌توانند ارز مواد اولیه‌ای که با دلار آزاد خریداری می‌کنند را با صادرات طبق ارز نیمایی بازگردانند. بنابراین به علت شرایطی که برای آنها به وجود آمده دچار ضرر و زیان شده و به همین دلیل، صادرات به صرفه نبوده و کاهش پیدا کرده است.
وی در رابطه با دلیل دیگر کاهش صادرات عنوان کرد: در گذشته فقط یک نماینده از تولیدکنندگان می‌توانست صادر کند اما سال قبل دیوان عالی کشور با آزاد کردن صادرات برای عموم، هرکسی با کارت‌های پیله‌وری و انواع شرکت‌های بازرگانی با ارز آزاد صادرات انجام می‌دهند و کسی هم این ارز را در سامانه ثبت نمی‌کند و در نتیجه کارخانجات دچار ضرر سنگین شده و منجر به از دست رفتن بازارهای هدف شده است. از طرفی هم تولیدکنندگان باید تولیدات خود را به اجبار در بورس عرضه کنند در غیر این صورت تعزیراتی شده و مشکلات عدیده‌ای به وجود می‌آید.
این فعال صنعت نورد به تبعات حاصل از عدم وجود تقاضا در بازار برای تولیدکنندگان اشاره کرده و اظهار داشت: عدم تقاضای در نهایت منجر به تعطیلی و غیرفعال شدن کارخانه‌ها یکی پس از دیگری خواهد شد.
به گفته این فعال صنعتی شرایط به وجود آمده باعث شده دست تولیدکنندگان بسته باشد و امکان تهاتر نیز دیگر وجود ندارد چیزی که در سالیان گذشته در شرایط رکود بازار به راحتی با تبادل محصول شمش با ذوب یا آهن اسفنجی به انجام می‌شد.
شکری در شرایط فعلی عدم وجود تقاضا و رکود بر مشکلات نبود برق و تعطیلی اجباری کارخانه‌های احیا و ذوب اشاره کرده و در ادامه افزود: در بازارهای صادراتی نیز عراق با اعمال ۳۰ درصد عوارض بر میلگرد وارداتی از ایران، یعنی حدود ۱۵۰ دلار، رغبت را برای تولید و صادرات گرفته طوریکه آمار یک ماه گذشته نشان می‌دهد که چه اتفاقی افتاده است. از طرف دیگر دولت هم چند ماه پیش معافیت‌های مالیاتی را برداشت، در نتیجه صادراتی که قبلا با این انگیزه انجام می‌شد، به صورت اتومات کم شده، ارزآوری به کشور کاهش یافته در نتیجه تولید متوقف و مشکلات دیگری به وجود می‌آید.
وی در پایان به برخی راهکارهای برون رفت از این بحران اشاره کرد و افزود: اگر در شرایط فعلی برای تولید مقاطع فولادی ایران مشوق و مالیات‌ها گذاشته نشود و شرایط رفع تعهد ارزی حل نشود؛ صادرات ایران در مقاطع فولادی به شدت صفر خواهد شد. یعنی بازاری که با هزاران گرفتاری در این چند سال فعالیت کرده، به راحتی از دست خواهد رفت.
وی به صادرات ایران تا ۱۰ سال پیش به بازارهای عراق، کویت، عمارات، افغانستان، پاکستان، تاجیکستان، ارمنستان، تایوان، آسیای شرقی اشاره کرد و گفت: اما در حال حاضر با توجه به شرایط پیش آمده همه کشورهایی که نام برده شد کنار رفته و فقط عراق بود که آن هم به خاطر مابه‌التفاوتی که بین ارز نیمایی و آزاد وجود دارد؛ رغبتی برای صادرات نگذاشته است. در گذشته این مابه‌التفاوت روی ۷ یا ۸ درصد بود به عنوان مثال دلار در بازار آزاد ۳۰ هزار تومان بود و در سامانه ۲۷ یا ۲۸ هزار تومان اما الان دلار ۵۰ هزار تومان بوده و در سامانه ۴۰ هزار تومان است که این اختلاف به صرفه نیست. این در حالی است که تمام مابه‌التفاوت قیمت ارز از طریق رانت انجام می‌شود. همه کارخانه‌ها در حال تعطیل شدن بوده و کارگران بیکار می‌شوند. دولت باید قیمت ارز را واقعی و تک نرخی کند تا از این طریق و ورود ارز به داخل کشور و افزایش آن در سامانه نیما؛ نرخ ارز کنترل شود.
خبرنگار: پریسا فرضی
انتهای خبر/ ف
نظر شما